Liever geen pillen, maar kruiden

Dapper. de boer op
Elke woensdag tot eind augustus neemt Jan-Willem Bakker van schapenbedrijf De Waddel bezoekers mee de boer op. Hij wandelt met ze door het eeuwenoude Texelse landschap langs typische tuunwallen en kolken. Onderweg vertelt hij vol passie over de schapen die er lopen, en over hoe hij kringlooplandbouw in de praktijk brengt. ‘Ik werk graag samen met lokale bedrijven om mijn schapen van goed voer te voorzien. Van de Texelse Bierbrouwerij krijg ik bijvoorbeeld ‘bierbostel’, een restproduct dat overblijft na het bierbrouwen. Het zit vol met voedzame eiwitten en vezels. Ook heb ik net erwten ingekuild, van een boer verderop. Erwten behoren tot de vlinderbloemigen, die stikstof uit de lucht binden en omzetten in eiwit. Een mooie eigenschap. De schapen krijgen dit voer aan het einde van hun dracht, waardoor de krachtvoerkraan wat meer dicht kan. Ze zijn er gek op!’

‘Niet te hard knijpen in het zakje..’
Jan-Willem monitort de gezondheid van de schapen nauwgezet. Zo bestiert hij een eigen poep-lab, wat erop neerkomt dat hij schapenkeutels secuur onderzoekt aan de keukentafel. De in een boterhamzakje verzamelde verse poep wordt gemengd, gekneed en met een zoutoplossing gespoeld. Dat aftreksel gaat onder een dekglaasje, en na wat telwerk vanachter de microscoop stelt hij vast of er niet  te veel worm-eieren in de ontlasting zitten. Is dat wel het geval? Direct naar de pillen grijpen is voor Jan-Willem geen optie: ‘Bij schapen neemt de resistentie tegen ontwormingsmiddelen toe. Deze middelen bieden dus steeds minder bescherming, en hebben een schadelijke invloed op de omgeving.’

De natuur als apotheek
Liever verweidt hij de schapen naar een kruidig graslandje verderop, dat bekend staat als apothekersweitje. ‘Daar groeien allerlei klavers en kruiden, zoals cichorei. De bitterstoffen in deze plant hebben een antiworm-effect bij schapen. Een deel van onze lammeren gaat in de zomer naar het zilte natuurgebied De Petten om te weiden. De daar van nature groeiende zoutminnende planten als lamsoor en zeekraal zorgen ook voor een ontwormingskuur voor de lammeren. Ze vreten zich er kogelrond in. Het is niet voor niks dat Texel zo rijk aan schapen is. Door de variatie in vegetatie blijven ze gezond.’

Dapper.
Jan-Willem is een rasechte schapenkenner en ziet elders wat voor effect het heeft op de dieren als de balans in hun omgeving verstoord raakt. ‘Monoculturen en het gebruik van bestrijdings- en geneesmiddelen verstoren het evenwicht in de natuur. De import van goedkoop vlees uit het buitenland schaadt het milieu, en bemoeilijkt een gezond verdienmodel voor de boeren. Ik wil het tij keren, te beginnen op Texel.’ Hij vertelt zijn gasten over Dapper. Dapper. wil Texelse boeren die zich extra inzetten voor landschap en biodiversiteit, verbinden met afnemers en consumenten. De gasten begrijpen het. Wat kunnen ze zelf doen, als consument? Het is niet moeilijk; door een Dapper.- pakket te bestellen zet je een belangrijke stap.

Lekker lokaal
Een veelbelovende zonsondergang zet in. De deelnemers van vanavond hangen aan Jan-Willem’s lippen. Bij aankomst bij de schapenboet ontvangt Sonja hen met koele drankjes en schalen vol lokaal lekkers. Intussen liggen er stukken lamsvlees te garen op de grill. Genieten hoeft niet ingewikkeld te zijn!